Vận đơn là giấy gì? Tác dụng của vận đơn và phân loại chúng

5/5 - (1 bình chọn)

Vận đơn là giấy gì? Nó bao gồm có những loại nào? Chức năng của vận đơn trong cuộc sống là gì?… Tất cả những thứ đó đều là những điều mà bạn cần phải biết nếu đang hoạt động trong lĩnh vực vận tải hàng hóa, logistic.

Đây là một khái niệm khá rộng và có thể được áp dụng linh hoạt trong nhiều phương thức vận tải khác nhau. Tuy nhiên, ở đây tôi sẽ tập trung vào định nghĩa chung của nó và sau đó sẽ cung cấp về các thông tin mà bạn cần biết.Tất cả những điều đó sẽ được Chuyển Nhà Kiến Vàng sẽ giải đáp chi tiết ở bài viết dưới đây.

Vận đơn là gì?

Vận đơn là một chứng từ vận tải do người vận chuyển, thuyền trưởng (vận tải biển), hay đại lý của người vận chuyển ký phát sau khi hàng hóa đã được sắp xếp lên tàu hoặc hàng hóa đã được xếp lên tàu hoặc hàng hóa đã được nhận và chờ xếp lên tàu.

Vận đơn là gì
Vận đơn là gì

Vận đơn có tên gọi đầy đủ là vận tải đơn còn được gọi với cái tên khác như vận đơn đường biển, vận đơn hàng không, giấy gửi hàng đường sắt,v.v…

Để cho các bạn dễ hiểu thì vận đơn là một biên lai ghi lại các thông tin của giao dịch vận chuyển Nhưng vì nó hoạt động trong lĩnh vực vận chuyển có quy mô vượt phạm vi quốc gia, nên các thông tin trên vận đơn sẽ quy chuẩn hơn và thường được viết bằng tiếng Anh.

Xem thêm : Doanh nghiệp 3PL là gì? Điểm tên một vài 3PL tại Việt Nam

Cơ sở pháp lý của vận đơn

Vận đơn được làm dựa theo những cơ sở pháp lý nào?
Vận đơn được làm dựa theo những cơ sở pháp lý nào?

Cơ sở pháp lý của vân đơn là quy định về nguồn luật điều chỉnh các điều khoản của vận đơn cũng như giải quyết sự tranh chấp giữa chủ hàng và người vận tải.

Tại Việt Nam, cơ sở pháp lý của các vận đơn được quy định tại các văn bản pháp luật sau:

  • Bộ luật Dân sự năm 2015
  • Bộ luật Hàng hải Việt Nam năm 2015
  • Nghị định số 82/2015/NĐ-CP (Ngày 20/09/2015 của Chính phủ) quy định chi tiết về hoạt động vận tải biển
  • Thông tư số 01/2016/TT-BGTVT (Ngày 29/03/2016 của Bộ Giao thông vận tải) hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 82/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết về hoạt động vận tải biển

Ngoài luật quốc gia nó còn có cả các công ước quốc tế có liên quan như:

  • Quy tắc La Haye và công ước Brussel 25/8/1924,
  • Nghị định thư Visby 1968
  • Công ước Hamburg 1978 về vận đơn đường biển.

Chức năng của vận tải đơn là gì?

Chức năng của vận tải đơn
Chức năng của vận tải đơn

+ Nó là bằng chứng xác nhận hợp đồng vận tải đã được ký kết và chỉ rõ nội dung của hợp đồng đó. Với chức năng này, nó xác định quan hệ pháp lý giữa người vận tải và người chủ hàng, mà trong đó, đặc biệt là quan hệ pháp lý giữa người vận tải và người nhận hàng.

+ Vận đơn là biên lai của người vận tải xác nhận đã nhận hàng để chuyên chở. Người vận tải chỉ giao hàng cho người nào xuất trình trước tiên vận đơn đường biển hợp lệ mà họ đã ký phát ở cảng xếp hàng.

+ Có thể được sử dụng làm chứng từ xác nhận quyền sở hữu đối với những hàng hóa đã ghi trên vận đơn. Với chức năng này, vận đơn là một loại giấy tờ có giá trị, được dùng để cầm cố, mua bán, chuyển nhượng.

Tác dụng của vận đơn

Vận đơn có rất nhiều tác dụng trong công việc vận chuyển, logistic
Vận đơn có rất nhiều tác dụng trong công việc vận chuyển, logistic
  • Có thể dùng làm căn cứ kê khai tại hải quan
  • Làm thủ tục xuất, nhập khẩu hàng hóa
  • Làm tài liệu kèm theo hóa đơn thương mại trong bộ chứng từ mà người bán gửi cho người mua (hoặc ngân hàng) để thanh toán tiền hàng,
  • Làm chứng từ để cầm cố, mua bán, chuyển nhượng hàng hóa
  • Làm căn cứ xác định số lượng hàng hóa đã được người bán gửi cho người mua. Dựa vào đó người ta thống kê, ghi sổ và theo dõi việc thực hiện hợp đồng.

Các thành phần chính cần có của vận đơn

Cách trình bày và nội dung của vận đơn của từng loại vận đơn đường biển, đường hàng không hay đường bộ sẽ không hoàn toàn giống nhau.

Bên cạnh đó, nhà phát hành cũng sẽ cung cấp các mẫu vận đơn riêng. Nhưng về cơ bản, một vận tải đơn không thể thiếu những nội dung quan trọng sau:

  • Tên và địa chỉ người vận tải và những chỉ dẫn khác theo yêu cầu,
  • Cảng xếp hàng (POL)
  • Cảng dỡ hàng (POD)
  • Tên và địa chỉ người gửi hàng
  • Tên và địa chỉ người nhận hàng (Cần thiết)
  • Đại lý, đơn vị thông báo chỉ định
  • Tên hàng, ký mã hiệu và số lượng kiện cùng trọng lượng (cả bì hoặc thể tích)
  • Cước phí và phụ phí phải trả cho người vận tải, điều kiện thanh toán,
  • Thời gian và địa điểm cấp vận đơn,
  • Số bản gốc vận đơn,
  • Chữ ký của người vận tải (hoặc của thuyền trưởng hoặc người đại diện của thuyền trưởng, hoặc đại lý).
Nội dung chính của vận đơn
Nội dung chính của vận đơn

Phân loại các vận đơn hiện có

Có nhiều cách để phân loại vận đơn, tùy theo tiêu chí phân loại mà người ta có thể chia vận đơn thành các loại khác nhau. Dưới đây là một số cách phân loại vận đơn phổ biến hiện nay:

Phân loại theo đặc điểm hành trình

Các loại vận đơn phân loại theo đặc điểm hành trình
Các loại vận đơn phân loại theo đặc điểm hành trình

Căn cứ vào đặc điểm hành trình, vận đơn có thể được chia thành 3 loại:

  • Vận đơn đi thẳng (Direct B/L): Là vận đơn mà hàng hóa được vận chuyển từ cảng xếp hàng đến cảng dỡ hàng mà không qua bất kỳ cảng trung gian nào.
  • Vận đơn đi suốt (Through B/L): Là vận đơn mà hàng hóa được vận chuyển từ cảng xếp hàng đến cảng dỡ hàng qua một hoặc nhiều cảng trung gian.
  • Vận đơn đa phương thức (Multimodal Transport B/L): Là vận đơn mà hàng hóa được vận chuyển bằng hai hoặc nhiều phương thức vận tải khác nhau, chẳng hạn như vận tải đường biển, đường sắt, đường bộ, đường hàng không,…

Phân loại theo khả năng chuyển nhượng

Vận đơn theo lệnh
Vận đơn theo lệnh

Căn cứ vào khả năng chuyển nhượng, vận đơn có thể được chia thành 3 loại:

  • Vận đơn đích danh (Straight B/L): Là vận đơn mà trên đó ghi rõ tên, địa chỉ của người nhận hàng. Chỉ người nhận hàng có tên ghi trên vận đơn mới được nhận hàng. Vận đơn đích danh không thể chuyển nhượng được bằng cách ký hậu.
  • Vận đơn theo lệnh (Order B/L): Là vận đơn mà trên đó ghi “Order of” hoặc “To order of” theo sau là tên của người được chỉ định. Người nhận hàng có thể là người được chỉ định trên vận đơn hoặc bất kỳ người nào có được vận đơn gốc và ký hậu.
  • Vận đơn vô danh (Bearer B/L): Là vận đơn mà trên đó không ghi tên người nhận hàng. Vận đơn vô danh có thể được chuyển nhượng cho bất kỳ ai sở hữu vận đơn gốc.
Vận đơn vô danh
Vận đơn vô danh

Phân loại theo mối quan hệ trong việc trả hàng

Vận đơn chủ (Master Bill of lading)
Vận đơn chủ (Master Bill of lading)

Căn cứ vào mối quan hệ trong việc trả hàng, vận đơn có thể được chia thành 2 loại:

  • Vận đơn chủ (Master B/L): Là vận đơn do người chuyên chở hoặc người vận tải của các hãng vận chuyển như hãng hàng không, hãng tàu cấp cho người gửi hàng.
  • Vận đơn thứ (House B/L): Là vận đơn do người giao nhận vận tải (freight forwarder) cấp cho người gửi hàng. Vận đơn thứ thường được sử dụng trong trường hợp người gửi hàng muốn thuê dịch vụ của nhiều người chuyên chở hoặc người vận tải khác nhau để vận chuyển hàng hóa.

Phân loại theo thời điểm phát hành

Căn cứ vào thời điểm phát hành, vận đơn có thể được chia thành 2 loại:

  • Vận đơn đã xếp hàng (Shipped on Board B/L): Là vận đơn được phát hành sau khi hàng hóa đã được xếp lên tàu.
  • Vận đơn nhận hàng để xếp (Received for Shipment B/L): Là vận đơn được phát hành trước khi hàng hóa được xếp lên tàu.

Phân loại theo nội dung

Vận đơn phân loại theo nội dung thì có Vận Đơn hoàn hảo và Vận Đơn không hoàn hảo
Vận đơn phân loại theo nội dung thì có Vận Đơn hoàn hảo và Vận Đơn không hoàn hảo

Căn cứ vào nội dung, vận đơn có thể được chia thành 2 loại:

  • Vận đơn hoàn hảo (Clean B/L): Là vận đơn ghi nhận rằng hàng hóa đã được giao cho người chuyên chở trong tình trạng tốt, không có khiếm khuyết.
  • Vận đơn khiếm khuyết (Claused B/L): Là vận đơn ghi nhận rằng hàng hóa đã được giao cho người chuyên chở trong tình trạng có khiếm khuyết.

Phân loại theo hình thức

Căn cứ vào hình thức, vận đơn có thể được chia thành 2 loại:

  • Vận đơn giấy (Paper B/L): Là vận đơn được in trên giấy.
  • Vận đơn điện tử (Electronic B/L): Là vận đơn được lưu trữ dưới dạng điện tử.

Switch bill of lading – loại vận tải đơn đặc biệt

Mô hình của Switch Bill Of Ladding - Loại vận đơn đặc biệt
Mô hình của Switch Bill Of Ladding – Loại vận đơn đặc biệt

Switch bill of lading là một loại vận tải đơn được chuyển đổi từ bộ vận đơn thực tế thành bộ một vận đơn khác theo yêu cầu của người gửi hàng. Switch bill of lading thường được sử dụng trong các trường hợp mua bán 3 bên Cross Trade hay còn gọi là Triangle

Mục đích của loại hóa đơn này vô cùng thâm sâu, thuận lợi cho việc thanh toán tiền hàng, che giấu xuất xứ hàng hóa, che dấu người bán hàng. Đôi khi nó còn được dùng vào việc tránh thuế hoặc tìm cách giảm thuế với hàng hóa xuất, nhập khẩu cũng như các quy định khác của các quốc gia mà hàng được chuyển.

Switch bill of lading thường sử dụng trong vận chuyển đường biển và không phải doanh nghiệp nào có dịch vụ xuất Switch bill of lading. Vì vậy, khi sử dụng loại vận đơn này, cần thỏa thuận rõ với đơn vị sản xuất thực tế.

Xem thêm : Các cách xem hướng nhà hợp gia chủ mang lại thịnh vượng

Có thể tóm lại Vận đơn là một giấy tờ thường được sử dụng và rất quan trọng trong việc vận chuyển và nhập xuất khẩu hàng hóa. Chúng tôi đã giải thích chi tiết về khái niệm vận đơn là gì, có những loại nào và tác dụng của vận đơn. Nếu như các bạn vẫn còn thắc mắc xin hãy gọi ngay tới hotline của Kiến Vàng:

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *